علم خلاقیت شناسی

یکی از برجسته ترین و جامع ترین رویکردها و روش شناسی های علم خلاقیت شناسی ( Creatology ) ، دانش خلاقیت شناسی TRIZ یا نظریه حل مسئله ابداعی است که به عنوان یک رویکرد عمیق و بنیادی خلاقیت شناسی و اختراع شناسی و نیز دانش و فناوری مهندسی خلاقیت و نوآوری می باشد . این دانش حاصل تلاش ها و فعالیت های علمی بسیار ارزشمند دانشمند خلاقیت شناس بزرگ ، گنریچ آلتشولر است . از دیدگاه علم خلاقیت شناسی ، TRIZ یکی از کامل ترین و پویاترین شاخه های آن می باشد ( TRIZical Creatology ) که در حال حاضردر مراکز علمی تحقیقاتی ، مراکز صنعتی و مدارس و دانشگاههای کشورهای مختلف جهان به آن توجه بسیارزیادی می شود .

علم خلاقیت شناسی (Creatology) عبارت است از علم مطالعه فرایند ها و پدیده های خلاقیت (Creativity) و نوآوری (Innovation) درهمه زمینه های علمی ، فناورانه ، صنعتی ، سازمانی ،اجتماعی ، ادبی ، هنری و غیره با رویکردها و روش شناسی های مختلف

مطالعه در باره خلاقیت و نوآوری حداقل از اوایل قرن بیستم مورد توجه قرار گرفته و در نیمه دوم قرن بیستم به عنوان یک حوزه علمی پژوهشی فعال ، مطالعات زیادی توسط پژوهشگران متعدد از رشته ها و خواستگاههای علمی گوناگون درکشورهای مختلف مانند گیلفیلان ، آسبورن ، تورنس ، گیلفورد ، آلتشولر ، ماگیاری بک ، استرنبرگ و.... انجام گرفته است .

بر این اساس علم خلاقیت شناسی شامل شاخه ها یا گرایش های تخصصی زیر می باشند :
۱- « خلاقیت شناسی روانشناختی » .
۲- « خلاقیت شناسی جامعه شناختی » .
3- « خلاقیت شناسی پرورشی » .
۴- « خلاقیت شناسی سازمانی و مدیریتی » ، مدیریت خلاقیت و نوآوری .
۵- « خلاقیت شناسی تاریخی » .
۶- « خلاقیت شناسی آینده شناختی » .
۷- « خلاقیت شناسی TRIZ » ( خلاقیت شناسی اختراعات : اختراع شناسی تحلیلی – مهندسی خلاقیت و نوآوری) .
۸- « خلاقیت شناسی HS-TRIZ » (خلاقیت شناسی تحلیلی نظام های غیر فنی ) .
۹- « خلاقیت شناسی طبیعت محور فناورانه ( بیونیکی ) .
۱۰- « خلاقیت شناسی طبیعت محور غیرفناورانه ( بیوایسکی ) .
۱۱- « خلاقیت شناسی اقتصادی » .
۱۲- « خلاقیت شناسی فلسفی » .
13- « خلاقیت شناسی علمی تخیلی » .